Bilindiği üzere 6331 Sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Kanunu Gereği İşletmelerde Tespiti ve yapılması zorunlu olan Risk analizi çalışmalarında aşağıdaki 5 Temel Unsurdan yola çıkılmaktadır.
*Fiziksel Risk Etmenleri
*Kimyasal Risk Etmenleri
*Biyolojik Risk etmenleri
*Ergonomik Risk Etmenleri
*Psikososyal Risk Etmenleri
Bu anlamda çalışılan Sektör göz önünde bulundurulduğunda Psikososyal Risk etmenlerinin Ön plana çıktığına inanıyoruz.
İş kaynaklı Psikososyal Riskler
1- İşin mahiyeti ( İş çeşitliliğinin az olması vb .)
2- İş yükü ve İş temposu ( Fazla çalışma yada atıl Kalma vb.)
3- İş programları ( vardiyalı çalışma , Gece çalışması , Uzun saatler boyunca tek başına çalışma vb.)
4- Kontrol (çalışanların İş programları üzerinde Kontrollerinin ve yetkililerin Az olması )
5- Çevre ve Ekipman ( Yetersiz mekan, aydınlatma ve gürültü gibi olumsuz ortam )
6- Kurum Kültürü ( Yetersiz iletişim, şirket hedeflerinin çalışanlarca bilinmemesi vb. )
7- Kişiler arası ilişkiler ( Sosyal yada fiziksel olarak izalasyon : Soför Yalnız yolculuk )
8- İşyerindeki Görev ( İnsanlara ilişkin sorumluluklar vb.)
9- Kariyer gelişimi ( İşin sosyal değerinin düşük olması : amaçsız ve hedefsiz çalışma algısı)
10- İş ve iş dışı yaşam etkileşimi ( İş ve ev yaşamının birbiri ile çelişmesi, evdeki desteğin azlığı vb.
Yukarıdaki Psikososyal Riskler stere yol açmakta ve Sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır. İş Kaynaklı stres sonucu SİGARA , ALKOL ve UYUŞTURUCU MADDE kullanımı artmakta ve Çalışma hayatını – sosyal hayatı olumsuz etkilemektedir.
Psikososyal Risk faktörleri sonucu ortaya çıkan stresin belirtileri 4 grupta toplanabilir.
1- Fiziksel Belirtiler
· Kas ağrısı
· Baş ağrısı
· Ünser
· Kalp Krizi vb.
2- Duygusal Belirtiler
· Kaygı ve Endişe
· Depresyon
· Asabilik
· Öfke patlaması – saldırganlık Vb.
3- Zihinsel Belirtiler
· Konsantrasyon Bozukluğu
· Unutkanlık
· Hatalarda Artış ( İş kazası )
4- Sosyal Belirtiler
· İnsanlara güvensizlik
· Başkalarını suçlamak
SONUÇ
Bu risk faktörleri ve Stres Ölçülmediği, mücadele edilmediği ve tedbirlerin alınmadığı durumlarda İş kazaları Riski Çok artmaktadır. Risk Faktörlerinin ölçümü için ;
*BECK DEPRESYON ÖLÇEĞİ
*ANKSİYETE BOZUKLUĞU TESTİ VB.
Testlerin Uzman Kişilerce ( ENDÜSTRİYEL ALANDA DENEYİMLİ PSİKOLOG ) Yapılması ve değerlendirilmesi ,
Bu Testlerin sonuçlarına göre stres ile mücadele yöntemlerinin çalışanlara öğretilmesi , eğitimlerinin düzenli olarak verilmesi ve Uzman Psikolog tarafından Grup ve Bireysel Görüşmelerin yapılması gerekmektedir.